Friday, 28 September 2018

Staying Healthy after Retirement

 
Keeping ourselves fit and healthy is important throughout our life. We owe this to ourselves. Fitness becomes even more important post retirement.

Those who are fit, feel better about themselves for a variety of reasons. In turn, this translates into a better self-image and enhanced self-confidence. These qualities have a positive effect in both your personal and professional lives. For these reasons, I would encourage everyone to strongly consider putting together a fitness program for yourself.

Exercise

Before you start a fitness program, especially those who have lived a sedentary lifestyle for an extended period of time, please consult a physician. Starting a vigorous exercise regime may not be wise and you could hurt or injure yourself.

Once your doctor has given you clearance, start setting goals. Goals are uniquely personal and whether your goal is to lose 5 kilos or complete a marathon, setting goals are important. Write your goal down and the period in which you want to achieve this goal and promise yourself a reward if you achieve your objective. Consider enlisting the services of a personal trainer or a work-out buddy to help you stay focused and encouraged.

Make exercise a part of your daily life, try to get 30 minutes of aerobic exercise 5 times a week. You do not necessarily have to go to a gym to work towards your fitness goal. A morning walk, and that too with friends in the neighbourhood can be a very enjoyable experience that keeps you fit as well. Just make sure that you don’t end your morning walk at the local “chai wallah” where you have chai and samosa after your walk.

Try to spend less time in front of the television and more time outside. Consider purchasing an exercise machine for your house that you can use while you watch television or join a neighbourhood gym. Such machines can be great investments, but only if used on a consistent basis though most people I know who own such machines use them for a few weeks and then these are used to “hang the towels” after a shower! A very expensive clothes drier indeed.

We have the time when we retire. We can take the time to walk or cycle to the market instead of driving. This is a great way to get your blood flowing and accomplish your errands at the same time. Walking or cycling can be easy or difficult depending on where you live, but many people can fit it into their routine if they are willing to expend a little time and effort.

If you are lucky enough to have a small child or grandchild in your family, you can schedule time to take them to nearby parks and other outdoor activities. It's a lot of work to keep up with small children, and you'll work up a sweat in no time.

Housework is painful, but it needs to be done. Work at home can help burn off excess calories. Vacuuming, washing dishes and other household chores will keep you moving. It's much better to move around in the house than watch TV from the couch.

If you have access to a gym you must work out 45 minutes a day, five days a week. You also need to do light weights to maintain your muscles. Swimming, yoga, walking and other forms of exercise are equally good. What is important is to get into a routine that you follow consistently.

Exercising for a few days and then taking a few weeks off is not what I would call “regular exercise”! Doctors believe that working out for 6 days a week could add upto 2 years to your life.

There are many little things you can do which can change your level of fitness.

Think fitness every day and you will see and feel the results

Stress

Retirement is supposed to be the time when you relax. Managing your stress is critical to stay fit.

Retirement is a time when you are older and wiser and have the answers to many of life’s questions. A lot of retirees are stressed for a multitude of reasons. With ageing come new concerns, such as managing the increased time you spend at home and with your spouse, your health, making sure that your money does not run out in retirement and managing the stresses of your children.

In addition, of course, there is a general sense of “loss.”

Based on discussions with some doctors I have listed down a few points that could help in managing stress. Of course, if the problem is acute, you should consult a doctor and medication may be required.

·       Identify the cause of your stress. Write it down and find a solution to put your mind at ease. Discuss this with your friends and see how they are coping with their stresses.

·       Find a story that inspires you. Take some time to read and make notes of your learning. Then see how you can handle your own stress.

·       Learn to meditate. Practice deep breathing until you find yourself becoming calm. It is easier to do this when you think about things in life you are most thankful for.

·       Switch to your regular routine. If you enjoy spending time in a mall browsing, do that. Malls always offer something new and different. You can simply enjoy the ambience, the shops, and the interesting people who walk by.

·       Be purposeful about taking care of yourself. Enjoy some time outdoors to lift your mood and refresh your spirit.

You must learn to let go. Release the stress.

You were never in control anyway.

Regular medical checkups

I have often met people who refuse to get medical tests done. When asked the reason, their answer is that they do not wish to know what their health related problems are. Not getting your tests done because you are don’t wish to know your problems is a short sighted approach to living a long time in retirement.

Do you have a lifestyle disease like blood pressure, high cholesterol or diabetes? Are you asthmatic? Do you have any other problems for which you are taking regular medication?

Make sure you know what your health related issues are. Pull out all your old health reports you must have filed away carefully and write down your parameters to understand your own body and its challenges.

If you have a chronic condition, it is worth your while to schedule a test every quarter or every half year as recommended by your doctor.

Your doctor will advise you on what medication you need to take on a regular basis and how often you need to get your tests done.

On the other hand, given today’s commercialization of the healthcare, your doctor may recommend that you take several tests that may not even be relevant. Be very careful when your doctor recommends very expensive tests.

Get a complete medical checkup done when you retire. Remember that no one can monitor your health better than yourself.

*******************
The author is an Executive Coach and an Angel Investor. A keen political observer, he is also the founder Chairman of Guardian Pharmacies. He is the author of 5 best-selling books, Reboot. Reinvent. Rewire: Managing Retirement in the 21st Century; The Corner Office; An Eye for an Eye; The Buck Stops Here - Learnings of a #Startup Entrepreneur and The Buck Stops Here – My Journey from a Manager to an Entrepreneur.

Twitter: @gargashutosh
Instagram: ashutoshgarg56
Blog: ashutoshgargin.wordpress.com | ashutoshgarg56.blogspot.com

เคธेเคตाเคจिเคตृเคค्เคคि เค•े เคฌाเคฆ เคธ्เคตเคธ्เคฅ เคฌเคจे เคฐเคนเคจा




เคœीเคตเคจเคญเคฐ เค…เคชเคจे เค†เคชเค•ो เคคंเคฆुเคฐुเคธ्เคค เค”เคฐ เคธ्เคตเคธ्เคฅ เคฌเคจाเค เคฐเค–เคจा เค•ाเฅžी เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคนै। เคนเคฎ เค…เคชเคจे เคช्เคฐเคคि เค–ुเคฆ เคนी เคฆेเคจเคฆाเคฐ เคนैं। เคธेเคตाเคจिเคตृเคค्เคคि เค•े เคฌाเคฆ เคคो เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เค•ा เคฎเคนเคค्เคต เค”เคฐ เคญी เคฌเฅ เคœाเคคा เคนै।

เคœो เคคंเคฆुเคฐुเคธ्เคค เคนैं, เคตे เค‡เคธ เคตเคœเคน เคธे เค•เคˆ เคฌाเคคों เคฎें เค–़ुเคฆ เค•ो เคฌेเคนเคคเคฐ เคฎเคนเคธूเคธ เค•เคฐเคคे เคนैं। เคœो เค‰เคจเค•ी เคนी เคจเฅ›เคฐ เคฎें เค…เคชเคจी เค›เคตि เค•ो เคชुเฅ™्เคคा เค•เคฐเคคा เคนै เค”เคฐ เค†เคค्เคฎเคตिเคถ्เคตाเคธ เคฌเฅाเคคा เคนै। เคฏे เค—ुเคฃ เค†เคชเค•े เคต्เคฏเค•्เคคिเค—เคค เค”เคฐ เคชेเคถेเคตเคฐ เคฆोเคจों เคœीเคตเคจ เคชเคฐ เคธเค•ाเคฐाเคค्เคฎเค• เคช्เคฐเคญाเคต เคกाเคฒเคคे เคนैं। เค‡เคจ เค•ाเคฐเคฃों เคธे, เคฎैं เคธเคญी เค•ो เคช्เคฐोเคค्เคธाเคนिเคค เค•เคฐเคคा เคนूँ เค•ि เคตे เค…เคชเคจे เคฒिเค เคฆृเฅเคคा เคธे เคซिเคŸเคจेเคธ เค•ाเคฐ्เคฏเค•्เคฐเคฎ เคคเคฏ เค•เคฐเคจे เคชเคฐ เคตिเคšाเคฐ เค•เคฐें।

เคต्เคฏाเคฏाเคฎ
เคซिเคŸเคจेเคธ เค•ाเคฐ्เคฏเค•्เคฐเคฎ เคถुเคฐू เค•เคฐเคจे เคธे เคชเคนเคฒे, เฅ™ाเคธเค•เคฐ เคตे เคฒोเค— เคœिเคจ्เคนोंเคจे เคฒंเคฌे เคธเคฎเคฏ เคคเค• เค†เคฐाเคฎ-เคคเคฒเคฌ เคœीเคตเคจ เคถैเคฒी เคต्เคฏเคคीเคค เค•ी เคนैं, เค•ृเคชเคฏा เคšिเค•िเคค्เคธเค• เคชเคฐाเคฎเคฐ्เคถ เคฒें। เค•เคˆ เคฌाเคฐ เคœ़ोเคฐ-เคถोเคฐ เคธे เคต्เคฏाเคฏाเคฎ เค…เคญ्เคฏाเคธ เคถुเคฐू เค•เคฐเคจा เคญी เคฌुเคฆ्เคงिเคฎाเคจी เคจเคนीं เคนो เคธเค•เคคी เคนै, เคฌเคฒ्เค•ि เค†เคช เค–ुเคฆ เค•ो เค†เค˜ाเคค เคฏा เคšोเคŸ เคชเคนुँเคšा เคธเค•เคคे เคนैं।

เคเค• เคฌाเคฐ เค†เคชเค•े เคกॉเค•्เคŸเคฐ เค†เคชเค•ो เคฎंเคœूเคฐी เคฆे เคฆेเคคे เคนैं, เคคเคฌ เค†เคช เคฒเค•्เคท्เคฏ เคจिเคฐ्เคงाเคฐिเคค เค•เคฐเคจा เคถुเคฐू เค•เคฐें। เคฒเค•्เคท्เคฏ เคตिเคถिเคท्เคŸ เคฐूเคช เคธे เคต्เคฏเค•्เคคिเค—เคค เคนोเคคे เคนैं, เคญเคฒे เคนी เค†เคชเค•ा เคฒเค•्เคท्เคฏ 5 เค•िเคฒोเค—्เคฐाเคฎ เคตเฅ›เคจ เค•เคฎ เค•เคฐเคจा เคนो เคฏा เคฎैเคฐाเคฅเคจ เคชूเคฐी เค•เคฐเคจा, เค•ोเคˆ เคฒเค•्เคท्เคฏ เคจिเคฐ्เคงाเคฐिเคค เค•เคฐเคจा เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคนै। เค…เคชเคจा เคฒเค•्เคท्เคฏ เค”เคฐ เคœिเคธ เค…เคตเคงि เคฎें เค†เคช เค‡เคธ เคฒเค•्เคท्เคฏ เค•ो เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐเคจा เคšाเคนเคคे เคนैं, เค‰เคธे เคฒिเค– เคฒें เค”เคฐ เคฏเคฆि เคฆी เค…เคตเคงि เคฎें เค†เคช เค…เคชเคจा เค‰เคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐ เคฒेเคคे เคนैं เคคो เค…เคชเคจे เค†เคช เค•ो เค‡เคจाเคฎ เคฆें। เค†เคชเค•ा เคง्เคฏाเคจ เค•ेंเคฆ्เคฐिเคค เค•เคฐाเคจे เค”เคฐ เคช्เคฐोเคค्เคธाเคนिเคค เค•เคฐเคคे เคฐเคนเคจे เค•े เคธเคนाเคฏเค• เค•े เคคौเคฐ เคชเคฐ เคต्เคฏเค•्เคคिเค—เคค เคŸ्เคฐेเคจเคฐ เคฏा เคต्เคฏाเคฏाเคฎ เค•े เคธाเคฅी เค•ी เคธेเคตाเค“ं เค•ो เคถाเคฎिเคฒ เค•เคฐเคจे เคชเคฐ เคตिเคšाเคฐ เค•เคฐें।

เคต्เคฏाเคฏाเคฎ เค•ो เค…เคชเคจे เคฆैเคจिเค• เคœीเคตเคจ เค•ा เคนिเคธ्เคธा เคฌเคจाเคँ, เคธเคช्เคคाเคน เคฎें 5 เคฌाเคฐ เคเคฐोเคฌिเค• เคต्เคฏाเคฏाเคฎ เค•े เคฒिเค 30 เคฎिเคจเคŸ เคจिเค•ाเคฒเคจे เค•ा เคช्เคฐเคฏाเคธ เค•เคฐें। เค†เคชเค•ो เค…เคชเคจे เคซिเคŸเคจेเคธ เคฒเค•्เคท्เคฏ เค•ी เคฆिเคถा เคฎें เค•ाเคฎ เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เคœिเคฎ เคนी เคœाเคจा เคœเคฐूเคฐी เคจเคนीं เคนै। เคธुเคฌเคน เค•ी เคธैเคฐ, เค”เคฐ เคตเคน เคญी เคชเคก़ोเคธी เคฆोเคธ्เคคों เค•े เคธाเคฅ เคฌเคนुเคค เคนी เคธुเค–เคฆ เค…เคจुเคญเคต เคนो เคธเค•เคคा เคนै เคœो เค†เคชเค•ो เคซिเคŸ เคญी เคฐเค–เคคा เคนै। เคฌเคธ เค‡เคคเคจा เคง्เคฏाเคจ เคฐเค–ें เค•ि เค†เคชเค•ी เคธैเคฐ เคชाเคธ เค•े “เคšाเคฏ เคตाเคฒे” เค•ी เค—ुเคฎเคŸी เคชเคฐ เฅ™เคค्เคฎ เคจ เคนो, เคœเคนाँ เค†เคช เคธैเคฐ เค•े เคฌाเคฆ เคšाเคฏ เค•े เคธाเคฅ เคธเคฎोเคธा เคญी เคฒे เคฒें।  
                                                                            
เคŸेเคฒीเคตिเคœเคจ เค•े เคธाเคฎเคจे เค•เคฎ เคธे เค•เคฎ เคธเคฎเคฏ เค”เคฐ เคฌाเคนเคฐ เค…เคงिเค• เคธे เค…เคงिเค• เคธเคฎเคฏ เคฌिเคคाเคจे เค•ा เคช्เคฐเคฏाเคธ เค•เคฐें। เค…เคชเคจे เค˜เคฐ เค•े เคฒिเค เคต्เคฏाเคฏाเคฎ เคฎเคถीเคจ เค–เคฐीเคฆเคจे เคชเคฐ เคตिเคšाเคฐ เค•เคฐें, เคœเคฌ เค†เคช เคŸेเคฒीเคตिเคœเคจ เคฆेเค–เคคे เคนैं เคคो เค‡เคธเค•ा เค‰เคชเคฏोเค— เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนैं, เคฏा เคชाเคธ เค•े เค•िเคธी เคœिเคฎ เคฎें เคœाเคจा เคถुเคฐू เค•เคฐ เคฆें। เคเคธी เคฎเคถीเคจें เคฌเคนुเคค เค…เคš्เค›ा เคจिเคตेเคถ เคนो เคธเค•เคคी เคนैं, เคฒेเค•िเคจ เคคเคญी เคœเคฌ เค‡เคจเค•ा เคฒเค—ाเคคाเคฐ เค‰เคชเคฏोเค— เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนो, เคนाเคฒाँเค•ि เคฎुเคे เคชเคคा เคนै เค•ि เคœ्เคฏाเคฆाเคคเคฐ เคฒोเค— เคเคธी เคฎเคถीเคจों เค•ा เค‰เคชเคฏोเค— เค•ुเค› เคนเคซ्เคคों เคคเค• เค•เคฐเคคे เคนैं เค”เคฐ เคซिเคฐ เค‰เคธเค•े เคฌाเคฆ เค‡เคจเค•ा เค‡เคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคจเคนाเคจे เค•े เคฌाเคฆ "เคคौเคฒिเค เคฒเคŸเค•ाเคจे" เค•े เคฒिเค เคนोเคจे เคฒเค—เคคा เคนै! เคเคธे เคคो เคตाเคธ्เคคเคต เคฎें เคฏเคน เคฌเคนुเคค เคฎเคนंเค—ा เค•เคชเคก़े เคธुเค–ाเคจे เคตाเคฒा เค‰เคชเค•เคฐเคฃ เคนै।

เคœเคฌ เคนเคฎ เคธेเคตाเคจिเคตृเคค्เคค เคนोเคคे เคนैं, เคนเคฎाเคฐे เคชाเคธ เคธเคฎเคฏ เคนोเคคा เคนै। เคนเคฎ เค‡เคธ เคธเคฎเคฏ เค•ा เคฒाเคญ เคฌाเฅ›ाเคฐ เคคเค• เคšเคฒเค•เคฐ เคฏा เคธाเค‡เค•िเคฒ เคธे เคœाเคจे เคฎें เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนैं, เคฌเคœाเค เค•ि เค—ाเฅœी เคจिเค•ाเคฒें। เค‡เคธเคธे เค†เคชเค•ा เคฐเค•्เคค เคธंเคšाเคฐ เคญी เคนोเค—ा เค”เคฐ เคธाเคฅ เคนी เคฏเคน เค†เคชเค•े เค•ाเคฎों เค•ो เคชूเคฐा เค•เคฐเคจे เค•ा เคถाเคจเคฆाเคฐ เคคเคฐीเค•ा เคนै। เค†เคช เคœเคนाँ เคฐเคนเคคे เคนैं เค‰เคธเค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เคšเคฒเคจा เคฏा เคธाเค‡เค•िเคฒ เคšเคฒाเคจा เค†เคธाเคจ เคฏा เค•เค िเคจ เคนो เคธเค•เคคा เคนै, เคฒेเค•िเคจ เคฌเคนुเคค เคธे เคฒोเค— เค…เค—เคฐ เคฅोเคก़ा เคธเคฎเคฏ เคจिเค•ाเคฒเคคे เคนैं เค”เคฐ เคช्เคฐเคฏाเคธ เค•เคฐเคจे เค•ी เค‡เคš्เค›ा เคฐเค–เคคे เคนैं เคคो เค‡เคธे เค…เคชเคจी เคฆिเคจเคšเคฐ्เคฏा เคฎें เคฒाเค•เคฐ เคคंเคฆुเคฐुเคธ्เคค เคฐเคน เคธเค•เคคे เคนैं।

เคฏเคฆि เค†เคช เค‡เคคเคจे เคญाเค—्เคฏเคถाเคฒी เคนैं เค•ि เค†เคชเค•े เคชเคฐिเคตाเคฐ เคฎें เค•ोเคˆ เค›ोเคŸा เคฌเคš्เคšा เคฏा เคชोเคคा/เคชोเคคी เคนै, เคคो เค†เคช เค‰เคจ्เคนें เคชाเคธ เค•े เคชाเคฐ्เค• เค”เคฐ เค…เคจ्เคฏ เคฌाเคนเคฐी เค—เคคिเคตिเคงिเคฏों เค•े เคฒिเค เคฒे เคœाเคจे เค•ा เคธเคฎเคฏ เคจिเคฐ्เคงाเคฐिเคค เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนैं। เค›ोเคŸे เคฌเคš्เคšों เค•े เคธाเคฅ เคฐเคนเคจे เคฎें เคฌเคนुเคค เคฎเคถเค•्เค•เคค เคนोเคคी เคนै เค”เคฐ เค†เคชเค•ा เคชเคธीเคจा เคฌเคนเคจे เคฎें เฅ›्เคฏाเคฆा เคธเคฎเคฏ เคจเคนीं เคฒเค—ेเค—ा।

เค˜เคฐ เค•े เค•ाเคฎ เค•เคท्เคŸเคฆाเคฏी เคนोเคคे เคนैं, เคชเคฐ เค‰เคจ्เคนें เค•เคฐเคจा เคชเฅœเคคा เคนै। เค˜เคฐ เคชเคฐ เคฐเคนเค•เคฐ เค•ाเคฎ เค•เคฐเคจा เค…เคคिเคฐिเค•्เคค เค•ैเคฒोเคฐी เคœเคฒाเคจे เคฎें เคฎเคฆเคฆ เค•เคฐ เคธเค•เคคा เคนै। เคธाเคซ़- เคธเคซ़ाเคˆ, เคฌเคฐ्เคคเคจ เคงोเคจा เค”เคฐ เค…เคจ्เคฏ เค˜เคฐेเคฒू เค•ाเคฎ เค†เคชเค•ो เคšเคฒाเคฏเคฎाเคจ เคฐเค–ेंเค—े। เคธोเคซे เคชเคฐ เคฌैเค เค•เคฐ เคŸीเคตी เคฆेเค–เคคे เคฐเคนเคจे เค•े เคฌเคœाเคฏ เค˜เคฐ เคฎें เคฅोเฅœा เคšเคฒเคคे-เคซिเคฐเคคे เคฐเคนเคจा เคฌेเคนเคคเคฐ เคนै।

เคฏเคฆि เคœिเคฎ เค†เคชเค•े เคชाเคธ, เค†เคชเค•ी เคชเคนुँเคš เคฎें เคนै, เคคो เค†เคชเค•ो เคฆिเคจ เคฎें 45 เคฎिเคจเคŸ, เคธเคช्เคคाเคน เคฎें เคชाँเคš เคฆिเคจ เค•ाเคฎ เค•เคฐเคจा เคนोเค—ा। เค†เคชเค•ो เคฎाँเคธเคชेเคถिเคฏाँ เคฎเฅ›เคฌूเคค เคฌเคจाเค เคฐเค–เคจे เค•े เคฒिเค เคนเคฒ्เค•े เคตเคœเคจ เค‰เค ाเคจे เค•े เคต्เคฏाเคฏाเคฎ เคญी เค•เคฐเคจे เค•ी เค†เคตเคถ्เคฏเค•เคคा เคนै। เคคैเคฐเคจा, เคฏोเค—, เคšเคฒเคจा เค”เคฐ เคต्เคฏाเคฏाเคฎ เค•े เค…เคจ्เคฏ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคญी เคธเคฎाเคจ เคฐूเคช เคธे เค…เคš्เค›े เคนैं। เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคนै เค•ि เค†เคช เคฒเค—ाเคคाเคฐ เคจिเคฏเคฎिเคค เคฐूเคช เคธे เค•िเคธी เคต्เคฏाเคฏाเคฎ เค•ा เคชाเคฒเคจ เค•เคฐें।
                                                                                                    
เค•ुเค› เคฆिเคจ เคต्เคฏाเคฏाเคฎ เค•เคฐเคจा เค”เคฐ เคซिเคฐ เค•ुเค› เคนเคซ्เคคे เคจเคนीं เค•เคฐเคจा, เค‡เคธे เคฎैं "เคจिเคฏเคฎिเคค เค…เคญ्เคฏाเคธ เค•เคฐเคจा" เคจเคนीं เค•เคนूँเค—ा! เคกॉเค•्เคŸเคฐों เค•ा เคฎाเคจเคจा เคนै เค•ि เคธเคช्เคคाเคน เคฎें 6 เคฆिเคจों เคคเค• เคต्เคฏाเคฏाเคฎ เค•เคฐเคจा เค†เคชเค•े เคœीเคตเคจ เค•ो 2 เคธाเคฒों เคคเค• เคฌเคข़ा เคธเค•เคคा เคนै।

เคเคธी เค•เคˆ เค›ोเคŸी-เค›ोเคŸी เค†เคฆเคคें เคนैं, เคœिเคจ्เคนें เค†เคช เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนैं, เคœो เค†เคชเค•े เคซिเคŸเคจेเคธ เค•े เคธ्เคคเคฐ เค•ो เคฌेเคนเคคเคฐ เคฌเคจा เคธเค•เคคी เคนैं।

เคนเคฐ เคฆिเคจ เคซिเคŸเคจेเคธ เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคธोเคšें เค”เคฐ เค†เคช เฅ™ुเคฆ เคชเคฐिเคฃाเคฎ เคฆेเค–ेंเค—े เค”เคฐ เคฎเคนเคธूเคธ เค•เคฐेंเค—े

เคคเคจाเคต
เคธेเคตाเคจिเคตृเคค्เคคि เคตเคน เคธเคฎเคฏ เคฎाเคจा เคœाเคคा เคนै, เคœเคฌ เค†เคช เค†เคฐाเคฎ เค•เคฐ เคชाเคคे เคนैं। เคคंเคฆुเคฐुเคธ्เคค เคฐเคนเคจे เค•े เคฒिเค เค…เคชเคจे เคคเคจाเคต เค•ा เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ เค•เคฐเคจा เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคนै।

เคธेเคตाเคจिเคตृเคค्เคคि เคเคธा เคธเคฎเคฏ เคนै เคœเคฌ เค†เคช เคตृเคฆ्เคง เค”เคฐ เคฌुเคฆ्เคงिเคฎाเคจ เคนोเคคे เคนैं เค”เคฐ เค†เคชเค•े เคชाเคธ เคœीเคตเคจ เค•े เค•เคˆ เคธเคตाเคฒों เค•े เคœเคตाเคฌ เคนोเคคे เคนैं। เค•เคˆ เคธेเคตाเคจिเคตृเคค्เคค เคฒोเค— เค•เคˆ เค•ाเคฐเคฃों เคธे เคคเคจाเคต เคฎें เคฐเคนเคคे เคนैं। เคตृเคฆ्เคงाเคตเคธ्เคฅा เค•े เคธाเคฅ เค•เคˆ เคจเคˆ เคšिंเคคाเคँ เค†เคคी เคนैं, เคœैเคธे เค•ि เค˜เคฐ เคชเคฐ เค†เคช เฅ›्เคฏाเคฆा เคธเคฎเคฏ เคฌिเคคाเคคे เคนैं เค”เคฐ เคตเคน เคญी เค†เคช เค…เคงिเค•ाเคงिเค• เคธเคฎเคฏ เค…เคชเคจे เคœीเคตเคจเคธाเคฅी เค•े เคธाเคฅ เคนोเคคे เคนैं, เค†เคชเค•ो เค…เคชเคจे เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เค•ी เคšिंเคคा เคธเคคाเคจे เคฒเค—เคคी เคนैं, เค†เคช เคฏเคน เคคเคฏ เค•เคฐ เคฒेเคจा เคšाเคนเคคे เคนैं เค•ि เค†เคชเค•ा เคชैเคธा เคธेเคตाเคจिเคตृเคค्เคคि เค•े เคฆिเคจों เคฎें เฅ™เคค्เคฎ เคจ เคนो เค”เคฐ เค†เคช เค…เคชเคจे เคฌเคš्เคšों เค•े เคคเคจाเคตों เค•ा เคญी เคนเคฒ เค–ोเคœเคจे เค•ी เค‰เคฒเคเคจ เคฎें เคนोเคคे เคนैं।

เค‡เคธเค•े เค…เคฒाเคตा, เคœ़ाเคนिเคฐ เคนै, "เคจुเค•เคธाเคจ" เค•ी เค†เคฎ เคญाเคตเคจा เคญी เคนोเคคी เคนै।

เค•ुเค› เคกॉเค•्เคŸเคฐों เค•े เคธाเคฅ เคšเคฐ्เคšा เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เคฎैंเคจे เค•ुเค› เคฌिंเคฆुเค“ं เค•ो เคธूเคšीเคฌเคฆ्เคง เค•िเคฏा เคนै เคœो เคคเคจाเคต เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ เคฎें เคฎเคฆเคฆ เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนैं। เคฌेเคถเค•, เคฏเคฆि เคธเคฎเคธ्เคฏा เคคीเคต्เคฐ เคนै, เคคो เค†เคชเค•ो เคกॉเค•्เคŸเคฐ เคธे เคชเคฐाเคฎเคฐ्เคถ เคฒेเคจा เคšाเคนिเค เค”เคฐ เค†เคชเค•ो เคฆเคตा เค•ी เค†เคตเคถ्เคฏเค•เคคा เคนो เคธเค•เคคी เคนै।

·       เค…เคชเคจे เคคเคจाเคต เค•े เค•ाเคฐเคฃ เค•ो เคชเคนเคšाเคจें। เค‰เคธे เคฒिเค– เคฒें เค”เคฐ เค…เคชเคจे เคฎเคจ เค•ो เค†เคฐाเคฎ เคฆेเคจे เค•े เคฒिเค เคธเคฎाเคงाเคจ เค–ोเคœें। เค‡เคธ เคฌाเคฐे เคฎें เค…เคชเคจे เคฆोเคธ्เคคों เคธे เคšเคฐ्เคšा เค•เคฐें เค”เคฐ เคฆेเค–ें เค•ि เคตे เค…เคชเคจे เคคเคจाเคต เค•ा เคธाเคฎเคจा เค•ैเคธे เค•เคฐ เคฐเคนे เคนैं।

·       เคตเคน เค•เคฅा เค–ोเคœें เคœो เค†เคชเค•ो เคช्เคฐेเคฐिเคค เค•เคฐें। เคชเคข़เคจे เค•े เคฒिเค เค•ुเค› เคธเคฎเคฏ เคจिเค•ाเคฒें เค”เคฐ เคœो เค†เคชเคจे เคธीเค–ा เค‰เคธเค•े เคจोเคŸ เคฌเคจाเคँ। เคซिเคฐ เคฆेเค–ें เค•ि เค†เคช เค…เคชเคจे เคคเคจाเคต เคธे เค•ैเคธे เคชाเคฐ เคชा เคฒेเคคे เคนैं।

·       เคง्เคฏाเคจ เคงाเคฐเคฃा เคธीเค–ें। เคœเคฌ เคคเค• เค†เคช เค–ुเคฆ เค•ो เคถांเคค เคจ เคฎเคนเคธूเคธ เค•เคฐें, เคคเคฌ เคคเค• เค—เคนเคฐी เคธाँเคธ เคฒेเคจे เค•ा เค…เคญ्เคฏाเคธ เค•เคฐเคคे เคฐเคนे। เคคเคฌ เคเคธा เค•เคฐเคจा เค…เคงिเค• เค†เคธाเคจ เคนो เคœाเคคा เคนै, เคœเคฌ เค†เคช เคœीเคตเคจ เคฎें เค‰เคจ เคšीเคœों เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคธोเคšเคคे เคนैं, เคœिเคธเค•े เคช्เคฐเคคि เค†เคช เคธเคฌเคธे เค…เคงिเค• เค†เคญाเคฐी เคนैं।

·       เค…เคชเคจी เคจिเคฏเคฎिเคค เคฆिเคจเคšเคฐ्เคฏा เคฎें เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เค•เคฐें। เคฏเคฆि เค†เคช เคฎॉเคฒ เคฎें เคœाเค•เคฐ เค•ुเค› เคจเคฏा เคฆेเค–เคจे-เค–เคฐीเคฆเคจे เคฎें เคธเคฎเคฏ เคฌिเคคाเคจा เคชเคธंเคฆ เค•เคฐเคคे เคนैं, เคคो เคเคธा เค•เคฐें। เคฎॉเคฒ เคนเคฎेเคถा เค•ुเค› เคจเคฏा เค”เคฐ เค…เคฒเค— เคชेเคถ เค•เคฐเคคे เคนैं। เค†เคช เค•ेเคตเคฒ เคตเคนाँ เค•े เคตाเคคाเคตเคฐเคฃ, เคฆुเค•ाเคจें เค”เคฐ เค‰เคจ เคฒोเค—ों เค•ो เคฆेเค–เคจे เค•ा เค†เคจंเคฆ เคฒे เคธเค•เคคे เคนैं เคœो เคตเคนाँ เค˜ूเคฎ เคฐเคนे เคนोเคคे เคนैं।

·       เค…เคชเคจा เค–्เคฏाเคฒ เคฐเค–เคจे เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคเค•ाเค—्เคฐ เคฐเคนें। เค…เคชเคจे เคฎเคจ เค•ो เคช्เคฐเคธเคจ्เคจ เคฐเค–เคจे เค•े เคฒिเค เค•ुเค› เคธเคฎเคฏ เคฌाเคนเคฐ เคจिเค•เคฒिเค เค”เคฐ เค…เคชเคจे เค†เคชเค•ो เคคเคฐोเคคाเฅ›ा เค•ीเคœिเค।

เค›ोเฅœो-เคœाเคจे เคฆो, เค•ी เคฌाเคค เค†เคชเค•ो เคธीเค–เคจा เคšाเคนिเค। เคคเคจाเคต เคฎुเค•्เคค เคฐเคนिเค।

เคตैเคธे เคญी เค†เคช เค•เคญी เคญी เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ เคฎें เคจเคนीं เคฅे।

เคจिเคฏเคฎिเคค เคšिเค•िเคค्เคธा เคœाँเคš

เคฎैं เค…เค•्เคธเคฐ เค‰เคจ เคฒोเค—ों เคธे เคฎिเคฒเคคा เคฐเคนा เคนूँ, เคœो เคšिเค•िเคค्เคธा เคœाँเคš เค•เคฐाเคจे เคธे เค‡เคจเค•ाเคฐ เค•เคฐเคคे  เคฐเคนเคคे เคนैं। เคœเคฌ เค‰เคจเคธे เค•ाเคฐเคฃ เคชूเค›ा เค—เคฏा, เคคो เค‰เคจเค•ा เคœเคตाเคฌ เคนोเคคा เคนै เค•ि เคตे เค…เคชเคจी เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคธंเคฌंเคงी เคธเคฎเคธ्เคฏाเค“ं เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคœाเคจเคจा เคจเคนीं เคšाเคนเคคे। เค…เคชเคจी เคธเคฎเคธ्เคฏाเค“ं เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เค•ुเค› เคจ เคœाเคจเคจे เค•ी เคฎंเคถा เคธे เค†เคชเค•ा เคชเคฐीเค•्เคทเคฃ เคจเคนीं เค•เคฐाเคจा, เค†เคชเค•े เคธंเค•ुเคšिเคค เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค•ो เคฆिเค–ाเคคा เคนै, เคœिเคธเค•ी เคตเคœเคน เคธे เค†เคช เคธेเคตाเคจिเคตृเคค्เคคि เค•े เคฒंเคฌे เคธเคฎเคฏ เค•ो เคฆेเค– เคจเคนीं เคชा เคฐเคนे เคนैं।

เค•्เคฏा เค†เคชเค•ो เคœीเคตเคจเคถैเคฒी เคธंเคฌंเคงी เคฌीเคฎाเคฐिเคฏाँ เคœैเคธे เคฐเค•्เคคเคšाเคช, เค‰เคš्เคš เค•ोเคฒेเคธ्เคŸ्เคฐॉเคฒ เคฏा เคฎเคงुเคฎेเคน เคนै? เค•्เคฏा เค†เคชเค•ो เคฆเคฎा (เค…เคธ्เคฅเคฎा) เคนैं? เค•्เคฏा เค†เคชเค•ो เค•ोเคˆ เค…เคจ्เคฏ เคธเคฎเคธ्เคฏा เคนै เคœिเคธเค•े เคฒिเค เค†เคช เคจिเคฏเคฎिเคค เคฆเคตा เคฒे เคฐเคนे เคนैं?

เคธुเคจिเคถ्เคšिเคค เค•เคฐें เค•ि เค†เคช เค…เคชเคจे เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคธंเคฌंเคงी เคฎुเคฆ्เคฆे เคœाเคจเคคे เคนैं। เค…เคชเคจी เคชुเคฐाเคจी เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคฐिเคชोเคฐ्เคŸों เค•ो เคฌाเคนเคฐ เคจिเค•ाเคฒें, เคœिเคจ्เคนें เค†เคชเคจे เคฌเฅœे เค•เคฐीเคจे เคธे เค•เคนीं เคฆเคธ्เคคाเคตेเคœ เคฌเคจा เคฐเค–ा เคนोเค—ा เค”เคฐ เค…เคชเคจे เคถเคฐीเคฐ เค”เคฐ เค‡เคธเค•ी เคšुเคจौเคคिเคฏों เค•ो เคธเคฎเคเคจे เค•े เคฒिเค เค…เคชเคจे เคฎाเคชเคฆंเคก เค–ुเคฆ เคฒिเค–ें।


เคฏเคฆि เค†เคชเค•ी เคนाเคฒเคค เค—ंเคญीเคฐ เคนै, เคคो เค†เคชเค•ो เคกॉเค•्เคŸเคฐ เคฆ्เคตाเคฐा เค…เคจुเคถंเคธिเคค เคนเคฐ เคคिเคฎाเคนी เคฏा เคนเคฐ เค†เคงे เคตเคฐ्เคท เค•े เคชเคฐीเค•्เคทเคฃ เคจिเคฐ्เคงाเคฐिเคค เค•เคฐ เคฒेเคจा เค†เคชเค•े เคฒिเค เค‰เคชเคฏुเค•्เคค เคนै।

เค†เคชเค•े เคกॉเค•्เคŸเคฐ เค†เคชเค•ो เคธเคฒाเคน เคฆेंเค—े เค•ि เค†เคชเค•ो เคจिเคฏเคฎिเคค เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เค•ौเคจ เคธी เคฆเคตा เคฒेเคจे เค•ी เค†เคตเคถ्เคฏเค•เคคा เคนै เค”เคฐ เค†เคชเค•ो เค•เคฌ-เค•เคฌ เคชเคฐीเค•्เคทเคฃ เค•เคฐाเคคे เคฐเคนเคจे เค•ी เค†เคตเคถ्เคฏเค•เคคा เคนै।

เคฆूเคธเคฐी เค“เคฐ, เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคฆेเค–เคญाเคฒ เค•े เค†เคœ เค•े เคต्เคฏाเคตเคธाเคฏीเค•เคฐเคฃ เคฆौเคฐ เค•ो เคฆेเค–เคคे เคนुเค, เคกॉเค•्เคŸเคฐ เค…เคจुเคถंเคธा เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนैं เค•ि เค†เคช เค•เคˆ เคชเคฐीเค•्เคทเคฃ เค•เคฐें เคœो เคช्เคฐाเคธंเค—िเค• เคจ เคญी เคนों। เคœเคฌ เคกॉเค•्เคŸเคฐ เค†เคชเค•ो เคฌเคนुเคค เคฎเคนंเค—े เคชเคฐीเค•्เคทเคฃ เค•เคฐाเคจे เค•ी เคธिเคซाเคฐिเคถ เค•เคฐें, เคคो เคฌเคนुเคค เคธाเคตเคงाเคจ เคฐเคนें।

เคธेเคตाเคจिเคตृเคค्เคค เคนो เคœाเคจे เค•े เคฌाเคฆ เค…เคชเคจा เคชूเคฐा เคฎेเคกिเค•เคฒ เคšेเค•เค…เคช เค•เคฐा เคฒें। เคง्เคฏाเคจ เคฐเค–ें เค•ि เค•ोเคˆ เคญी เค†เคชเค•े เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เค•ी เค‰เคคเคจी เคฌेเคนเคคเคฐ เคคเคฐीเค•े เคธे เคจिเค—เคฐाเคจी เคจเคนीं เค•เคฐ เคธเค•เคคा เคนै, เคœिเคคเคจी เค†เคช เค–ुเคฆ เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนैं।
*******************

เคฒेเค–เค• เค•ाเคฐ्เคฏเค•ाเคฐी เค•ोเคš เค”เคฐ เคंเคœेเคฒ เคจिเคตेเคถเค• เคนैं। เคฐाเคœเคจीเคคिเค• เคธเคฎीเค•्เคทเค• เค•े เคธाเคฅ เคตे เค—ाเคฐ्เคกिเคฏเคจ เคซाเคฐ्เคฎेเคธीเคœ เค•े เคธंเคธ्เคฅाเคชเค• เค…เคง्เคฏเค•्เคท เคญी เคนैं। เคตे 5 เคฌेเคธ्เคŸ เคธेเคฒเคฐ เคชुเคธ्เคคเค•ों – เคฐीเคฌूเคŸ- Reboot. เคฐीเค‡ंเคตेเคจ्เคŸ Reinvent. เคฐीเคตाเคˆเคฐ Rewire: 21เคตीं เคธเคฆी เคฎें เคธेเคตाเคจिเคตृเคค्เคคि เค•ा เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ, Managing Retirement in the 21st Century; เคฆ เค•ॉเคฐ्เคจเคฐ เค‘เฅžिเคธ, The Corner Office; เคเคจ เค†เคˆ เฅžाเคฐ เคเคจ เค†เคˆ An Eye for an Eye; เคฆ เคฌเค• เคธ्เคŸॉเคช्เคธ เคนीเคฏเคฐ- The Buck Stops Here – เคฒเคฐ्เคจिंเค— เค‘เฅž เค… # เคธ्เคŸाเคฐ्เคŸเค…เคช เค†ंเคคเคฐเคช्เคฐेเคจเคฐ เค”เคฐ Learnings of a #Startup Entrepreneur and เคฆ เคฌเค• เคธ्เคŸॉเคช्เคธ เคนीเคฏเคฐ- เคฎाเคฏ เคœเคฐ्เคจी เฅž्เคฐाเคฎ เค… เคฎैเคจेเคœเคฐ เคŸू เคเคจ เค†ंเคคเคฐเคช्เคฐेเคจเคฐ, The Buck Stops Here – My Journey from a Manager to an Entrepreneur. เค•े เคฒेเค–เค• เคนैं।
                                                       
เคŸ्เคตिเคŸเคฐ : @gargashutosh                                     
เค‡ंเคธ्เคŸाเค—्เคฐाเคฎ : ashutoshgarg56                                            
เคฌ्เคฒॉเค— : ashutoshgargin.wordpress.com | ashutoshgarg56.blogspot.com